Alt Islatma (Enuresis)

Çocukların büyük bir kısmı ikinci yaşının sonlarına doğru dışkılarını, üçüncü yaşının sonlarına doğru da çişlerini tutmayı öğrenirler. Her ne kadar bu yaşlar civarında öğrenme gerçekleşse de 4 - 5 yaşlarına kadar seyrek olarak gündüzleri, daha sık olarak ta geceleri altlarını ıslatabilirler. İlkokul çağındaki çocukların yüzde 10-15 kadarı, ergenlik çağındakilerin ise yüzde 2-3'ü yataklarını ıslatırlar. Erkek çocuklarda alt ıslatma kızlara oranla daha sık olarak karşılaşılır.

Alt ıslatmanın çeşitli nedenleri bulunur; bunlardan bir tanesi yetersiz ve düzensiz tuvalet eğitimidir. Uygun zamanda başlatılan ve sürdürülen bir eğitim çocuğun kaslarının ve sinirlerinin gelişmesi ve olgunlaşmasını da sağlar. Bir diğer neden olarak kalıtımsal bir faktörden de söz edilebilir. Alt ıslatma problemi olan çocukların bir bölümünün ailelerinde de bu problemin görüldüğü saptanmıştır. Ayrıca küçük bir oranda olsa alt ıslatmanın bedensel hastalıklar (böbrekte ve boşaltım yollarındaki doğuştan bir bozukluk v.b.) ile ilişkisi de olabilir. Saydığımız bu nedenler dışında alt ıslatma probleminin nedenlerinin büyük bir oranda psikolojik faktörlere bağlı olduğu bilinmektedir.

Psikolojik faktörlere bağlı olarak gelişen alt ıslatmanın önemli nedenlerinden biri kardeş kıskançlığı sonucu gelişen alt ıslatmadır. Tuvalet eğitimini tamamlamış bir çocuğun kardeş doğumundan sonra gündüz ve gece altını ıslatması ilgi çekmek ve daha fazla sevilmek amacına yönelik gerçekleşen bir geri dönüştür. Genellikle kısa süre içerisinde düzelebilen bu durum yanlış ebeveyn tepkileri ile uzun süreler devam edebilir.

Bunun dışında korku, travmatik yaşantılar, ameliyat gibi durumlar da alt ıslatma (gece işeme) problemini başlatabilir.

DIŞKI KAÇIRMA (ENKOPRESİS)

Dışkı kaçırma alt ıslatmaya oranla çok daha az rastladığımız bir durumdur. Çocukların 3-4 yaşından itibaren dışkısını kontrol edemeyerek altını kirletmesi olarak tanımlayabileceğimiz dışkı kaçırmanın erkek çocuklarında görülme oranı kız çocuklarına göre çok daha fazladır. Bu durum genellikle uygun olmayan tuvalet eğitiminden, aile içi çatışmalardan ve aşırı titiz annelerin davranışlarından kaynaklanabilir.

Bu çocukların tedavisi sırasında aileler öncelikle çocuklar üzerindeki baskıları kaldırmalı, aşırı titiz davranışlarından vazgeçmeli, ceza ve dayağı bırakmalıdırlar.